De kiem van het drama: een besluit in januari
Volgens Driessen begon de ellende niet tijdens het EK zelf, maar maanden eerder. In januari besloot De Jong namelijk al dat Jonker na het toernooi zou vertrekken. In plaats van direct door te pakken en een frisse wind door de selectie te laten waaien, mocht de zittende bondscoach op de winkel blijven passen. “Een blunder van jewelste,” aldus Driessen.
Die beslissing raakte volgens hem direct aan de geloofwaardigheid van Jonker binnen de spelersgroep. Zeker omdat De Jong, ironisch genoeg, zijn informatie over het afbrokkelende draagvlak van Jonker rechtstreeks uit de kleedkamer zou hebben gekregen. “Veel vrouwen waren na drie jaar Jonker helemaal klaar met hem.”
Van kwartfinale naar kelderklasse
Het contrast met vorig jaar is pijnlijk. Op het WK in Australië en Nieuw-Zeeland haalde Jonker nog de kwartfinales met attractief voetbal en vertrouwen in eigen kunnen. Sindsdien is de lijn steil naar beneden gegaan. De Leeuwinnen faalden in de Nations League, grepen naast de Olympische Spelen en werden op het EK genadeloos afgeserveerd: 4-0 tegen Engeland, 5-2 tegen Frankrijk. De eclatante overwinning op Wales (3-0) bleek slechts een voetnoot.
Volgens Driessen had er maar één manier bestaan waarop Jonker geloofwaardig voor de groep had kunnen staan: door hem volledig te steunen tot ná het EK, of door hem vooraf te vervangen. In plaats daarvan koos De Jong voor het middenpad – met rampzalige gevolgen. “Hij liet zijn collega kopje onder gaan voor het oog van Europa.”
Niet het enige echec onder De Jong
Driessen spaart de technisch directeur ook niet als het gaat om andere recente dossiers. Zo hekelt hij het verlengen van Jong Oranje-bondscoach Michael Reiziger zónder grondige evaluatie na het mislukte EK voor beloften. Ook de interne onrust die ontstond na een ‘donderspeech’ van De Jong richting Reiziger, noemt hij tekenend voor de chaos binnen de KNVB-top.
Volgens Driessen is De Jong onzichtbaar op de momenten dat het erop aankomt. “Hij houdt zich schuil als directeur topvoetbal. Misschien geschrokken van de negatieve reacties op zijn missers.”
Symboolbeleid in Zeist
De columnist spaart ook de rest van de KNVB-directie niet. Marianne van Leeuwen (verantwoordelijk voor betaald voetbal) en Jan Dirk van der Zee (voorzitter amateurvoetbal en vrouwenvoetbal) worden door Driessen weggezet als mensen die “raaskallen over het najagen van Europese en wereldtitels, zonder daar enige structurele lijn of consequentie aan te verbinden.”
De harde conclusie: de bond voert symboolbeleid, gericht op de buitenwereld, maar zonder daadwerkelijke koers of verantwoordelijkheidsbesef. En dat begint, zo stelt Driessen, bij de mensen die aan het roer staan.
Het EK-debacle is daarmee niet alleen het einde van Jonkers termijn, maar mogelijk ook het begin van een veel fundamentelere discussie: is de KNVB-top zelf nog wel geschikt voor de ambities die ze prediken?
